آزمایشگاه نوروژن

تست‌های غربالگری و تفاوت آنها با آزمایشات تشخیصی

تست‌های غربالگری و تفاوت آنها با آزمایشات تشخیصی
۱۲ شهریور ۱۴۰۲
تست‌های غربالگری و تفاوت آنها با آزمایشات تشخیصی

شاید شنیدن عبارت ” تست های غربالگری ” شما را به یاد دوران بارداری بیندازد. اما به طور کلی تست های غربالگری در تشخیص بسیاری از بیماری ها و همین طور بیماری های شایع مانند فشارخون، قند خون، پروستات، کلسترول و … مورد نیاز است. برخی از تست های غربالگری نیز به عنوان آزمایشات دوران بارداری انجام می شود.

در واقع تست غربالگری به آزمایش‌هایی گفته می‌شود که به منظور تشخیص بیماری‌ها پیش از بروز هرگونه علائم و پیشرفت آنها در بدن انجام می شود.  بنابراین می توان گفت انجام تست‌های غربالگری یکی از مؤثرترین راه‌ها برای درمان هرگونه بیماری زمینه‌ای و به‌ویژه اختلالات پیش‌رونده است. بعضی از تست های غربالگری مثل دیابت و فشارخون به جنسیت افراد مربوط نیست و بین مردان و زنان مشترک است. تعدادی از آزمایشات نیز با توجه به جنسیت انجام می شود. مانند ماموگرافی و یا غربالگری PSA .

 
 تفاوت تست‌های تشخیصی و غربالگری چیست؟

تست‌های تشخیص برای تشخیص وجود یا عدم وجود بیماری در افراد علامت‌دار و یا افراد بدون علامت اما با تست غربالگری مثبت استفاده می‌شود. در صورتیکه هدف اولیه انجام تست‌های غربالگری تشخیص زودهنگام بیماری یا علائم بیماری در افراد به ظاهر سالم است.

 
تست های غربالگری معمولا شامل چه آزمایشاتی هستند؟

آزمایشات غربالگری بارداری

آزمایش کلسترول

غربالگری خون مخفی در مدفوع

تست پاپ اسمیر

غربالگری پروستات (PSA)

تست غربالگری دیابت و پیش دیابت

آزمایشات غربالگری فشارخون

ماموگرافی

 
تست غربالگری فشارخون

فشار خون بالا یک عامل خطر برای ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و همچنین بیماری مزمن کلیوی به شمار می‌رود. در دنیای امروز به دلایل مختلف از جمله تغذیع و فست فودها و همین طور عدم تحرک، تعداد زیادی از افراد گرفتار این بیماری می شوند. فشار خون بالا در ابتدا اصلاح سبک زندگی مانند رژیم غذایی کم نمک، ورزش منظم و کاهش وزن قابل درمان است. اگر تغییرات سبک زندگی برای درمان فشار خون کافی نباشد، می‌توان تحت نظر پزشک داروهای مختص به درمان فشار خون را استفاده کرد.

 
غربالگری بارداری

آزمایشات غربالگری بارداری با هدف چک کردن سلامت جنین و مادر در سه ماهه اول، دم و سوم انجام می شود.

 

آزمایشات غربالگری اول : برای تشخیص ناهنجاری‌های جنین مانند برخی بیماری‌های مادرزادی

آزمایشات غربالگری دوم:  شامل آزمایش خون و سونوگرافی، ریسک بارداری را برای مادر و جنین می‌سنجد.

آزمایشات غربالگری سوم : بررسی سلامت جفت، اندازه جنین و تعیین جنسیت

 
آزمایش غربالگری خون مخفی در مدفوع

بررسی میکروسکوپی و تشخیص وجود هموگلبین در مدفوع، عامل موثری در شناسایی زودهنگام سرطان‌های کولورکتال است. توجه داشته باشید که وجود خون در مدفوع دلایل مختلفی ازجمله بواسیر، شقاق، مصرف بعضی داروها، خونریزی گوارشی دارد و الزاماً به معنای وجود تومور و سرطان نیست. انجمن سرطان آمریکا انجام این آزمایش را برای افراد بالای ۵۰ سال توصیه می‌کند.

 
تست پاپ اسمیر سالیانه برای زنان

پاپ اسمیر یک تست غربالگری مهم در زنان زیر ۶۵ سال است. در این آزمایش یک نمونه از سلول‌های دهانه‌ی رحم برای بررسی تغییرات سلولی احتمالی که هشداردهنده سرطان دهانه رحم هستند، گرفته می‌شود. مثبت بودن این آزمایش همیشه نشانه ی سرطان نیست بلکه می تواند به دلایل وجود بیماری های دیگر باشد.

 
آزمایش کلسترول

کلسترول یک نوع چربی است که به تولید برخی هورمون ها و همین طور ویتامین دی کمک می کند و در تمام سلول های بدن یافت می شود. کبد تمام کلسترول موردنیاز بدن را تولید می کند اما رژیم غذایی نیز در تولید آن موثر است.

کلسترول LDL یا کلسترول بد و کلسترول HDL یا کلسترول خوب دو لیپوپروتئین موجود در خون هستند. از آنجا که افرادی که کلسترول بالایی دارند بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی و عروقی هستند، غربالگری توصیه می شود. کلسترول بالا با رسوب در رگها باعث گرفتگی رگ و بالا رفتن خطر حمله قلبی می‌شود. مطابق تحقیقات پایین آوردن کلسترول اثر مهمی در کاهش خطر بیماری قلبی دارد.

 
ماموگرافی

ماموگرافی یا تست غربالگری چکاپ سلامت سینه در بانوان، به‌صورت سالانه یا دوسالانه پس از ۵۰ سالگی صورت می‌گیرد. این آزمایش به منظور شناسایی زودهنگام هرگونه توده سلولی در بافت پستان انجام می‌شود. برای زنانی که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان سینه دارند این غربالگری از سن ۴۰ سالگی شروع می‌شود.

 
تست غربالگری پروستات (PSA)

سطح پروتئین PSA با غده پروستات مردان مرتبط است. وقتی در تست غربالگری، افزایش غیرطبیعی این پروتئین مشاهده می شود، معمولاً بیماری‌هایی مثل التهاب، عفونت، تورم پروستات و یا سرطان پروستات وجود دارد. غربالگری PSA برای مردان بالاتر از ۵۵ سال توصیه می‌شود. البته برای افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پروستات دارند انجام این آزمایش از ۴۵ سالگی مؤثرتر است.

 
تست غربالگری دیابت

دیابت یکی از بیماری هایی است که روند رو به رشدی در جهان امروز دارد. بنابراین می توان گفت که انجام آزمایشات مربوط به آن برای جلوگیری از این بیماری و تشخیص آن بسیار مهم است. لازم است که افراد بزرگسال، بدون توجه به وزن، از سن ۴۵ سالگی برای دیابت یا پیش دیابت غربالگری شوند..

 

نظر دهید